Nói chuyện tại VAncouver 12-3-2011

Kính thưa quý vị,

Kính thưa Tiến sĩ  Phan văn Song và Tiến sĩ Mai Thanh Truyết,

Thưa Ban Tổ Chức, cùng Toàn Thể Quý vị hiện điện,

 

Trước hết, chúng tôi xin trân trọng cám ơn Ban Tổ Chức và đặc biệt cám ơn Tiến sĩ Mai thanh Truyết đã có nhã ý cho chúng tôi được lên giới thiệu Tác giả của cuốn sách NHỮNG VẤN ĐỀ MOI TRƯỜNG VIỆTNAM TRONG BUỔI RA MẮT SÁCH HÔM NAY .

THƯA QUÝ VỊ,

 

Có người  bảo tôi rằng RA MẮT SÁCH THÌ GIỚI THIỆU SÁCH chứ sao lại GIỚI THIỆU TÁC GIẢ THÌ BIẾT NÓI GÌ. Nhưng thưa quý vị, ai cũng hiểu rằng Sách là do Nguời viết ra, cho nên nói đến Sách là phải nói đến ngưòoi viết sách. Vì Người và Sách - hay nói cách khác, TÁC GIẢ  VÀ TÁC PHẨM bao giờ cũng liên quan với nhau. Nhất là tác giả của cuốn sách lại là một nhân vật đã từng đượcnhiều người biết đến mà chúng tôi sẽ xin trình bày sau đây.

NHƯNG...Thưa quý vị, trước khi đi vào phấn chính, chúng tôi xin có đôi lời chia xẻ, để quý vị cảm thông cho hoàn cảnh của tôi .Số là thú thật cùng quý vị, mấy ngáy nay tôi có hai mối lo:

·         Thứ nhất, tự cảm thấy mình vốn kiến thức chẳng đuọc bao nhiêu , nay lại dám múa rìu qua mắt thợ, cho nên chắc có lẽ đành phải ngâm hai câu thơ cuả thi sĩ Hàn Mặc Tử rằng:

             "Ấp úng không ra được nửa lờl,
              Tình thu bi thiết quá thu ơi...." (măc dù bây giờ không phải là mùa Thu, NHƯNG "ẤP ÚNG " THÌ CŨNG vẫn là ẤP ÚNG như thường.

·         Mối lo thứ hai, là mối lo thiết thực nhất, do một sự bất ngờ. Mà nói đến bất ngờ là nói đến sự ngẫu nhiên. Cái ngẫu nhiên này nếu đem đến may mắn hạnh phúc thì nguòi ta goị là "hũu duyên". "Hữu duyên thiên lý năng tuơng ngộ...." Nhưng trong hoàn cảnh tôi thì là một sự ngẫu nhiên, bất đác dĩ, một bất ngờ, không lấy gì làm thú vị lắm...Số là vì cách đây ít ngày, khi tôi vừa chuẩn bị để lo một số việc trong ngày, rồi sẽ bắt đâu viết bài giới thiệu vê Tác Giả cuốn sách môi trường đẻ có thể dùng để chia xẻ cùng quý vị trong ngày hôm nay... Nào ngờ, do một sự bất ưng xảy đến, một sự "ngẫu nhiên". Mà nói đến "ngẫu nhiên" thì tôi lại chợt nhớ tới bài thơ mà tôi được nghe trong một Youtube về buổi ra mắt sách của TS Mai Thanh Truyêt tại Orange County. Bài thơ có nhan đề là "NGÂU NHIÊN", DO luật sư NGUYỄN HOÀNG DUYÊN " đọc. Nguyên văn như sau:

                   Ngẫu nhiên trời đất xoay quanh,
          Ngẫu nhiên cha mẹ sinh thành ra con.
                   Ngẫu nhiên trong cuộc mỏi mòn,
          Ngẫu nhiên đưa ngực hứng đòn tử sinh.

Ba chữ "đòn tử sinh" trong truờng hơp Tiến sĩ MTT quả là đúng. Ông đã từng đưa ngực ra "hứng đòn tử sinh" khá nhiều trong suốt bao nhiêu năm qua. Nhưng ông vẫn không ...chừa. Nói đến dây tôi chợt nhớ mà chúng ta chưa có dịp ngồi nói chuyện về T/S MTT. VÀ tự xét rằng CÁ nhân mình chưa làm đưọc gì "to lớn", thế mà bỗng dưng cũng bị "hứng đòn tử sinh"  ngay tại chỗ.  Người ta thì đưa ngực" còn mình thì "đưa mặt húng đòn tử sinh" chính ngay tại nhà, thì rõ ràng là tự mình gây nên.  Thế thì còn "trông mong" gì được nữa. Sở dĩ phải nói dài dòng như thế để quý vị có thể thông cảm cho rằng, đôi khi trong quá trinh làm việc con người ta gặp phải những "trục trặc kỹ thuật " ngoài ý muốn. Thông cảm, để từ đó có thể bổ túc cho những suy nghĩ của  tôi nếu có đièu gì không chính xác và đầy đủ; vì chắc chắn còn nhiều điều cần bổ túc thêm. Mong rằng T/s Phan Van Song vốn là bạn thân và là "đồng chí " và  MTT cũng sẽ châm chước cho,  Đồng thời hi vọng rằng quý vị, quý anh chị em quen biết cũng sẵn sàng hiểu cho rằng. Đó chẳng phải là vì bị ô nhiễm bởi môị trường, cũng chẳng phải bị...chồng "abuse", mà là bị vạ lây, bị "hứng đòn tử sinh " do NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ MỘI TRƯỜNG" mà tác già là T/s MTT đã nêu ra.

Trong tình thần xây dựng, chúng tôi xin quý vị châm chưóc nếu có điều gì sơ xuất. Xin trân trọng cảm ơn quý vị.


Đến đây, chúng tôi xin đi vào phần chính:

    GIỚI THIỆU TÁC GIẢ MAI THANH TRUYẾT

Thưa quý vị, nếu tôi nhớ không lầm thì cách đây gần 3 năm, hẳn quý vị còn nhớ... Cộng đồng chúng ta đã có dịp được găp gỡ TS MTT trong dịp ra mắt sách "Dioxin và Chất Độc Da Cam" (*) Chúng ta đã có dịp được biết rõ hơn về TS MTT và những sinh hoạt của ông. Năm nay, lần này, quý vị cùng chúng tôi lại có dịp biết rõ thêm, và cặn kẽ hơn, về những công trình mà ông từng theo đuổi bấy lâu nay. Những công trình đó không chỉ được thể hiện qua những lần ra mắt sách, mà là cả một chuỗi những công trình trong một công trình lớn, liên tục, nối kết với nhau như những móc xích. Tôi dùng chữ công trình vì ông không phải chỉ làm để mà làm, mà ông làm vơí tất cả công sức, nghị lực, và là cả một sự tìm tòi, nghiên cưú, liên lạc,để rồi khi hoàn tất thì phổ biến khắp nơi. Việc làm của ông không chỉ qua sách vở mà qua các cơ quan truyền thông, các buổi Hội luận hoặc buổi phỏng vấn.  Cho nên nếu nói rằng ông lo chuyện "đaị sự" cũng không phải là ngoa.

 

Cũng xin nói thêm rằng: Thông thường, việc giới thiệu Tiểu sử của một tác giả thì không đến nỗi khó. Chúng ta chỉ cần lấy chi tiết về học hành, thi cử, bằng cấp, điạ vị, hoặc rõ hơn nữa là đặc điểm về cá tính hay tư tuởng thì cũng đã là tạm đủ rồi. NHƯNG VỚI ÔNG TIẾN SĨ HỌ MAI NÀY thì- xin thú thật- vấn đề không đơn giản. Bởi lẽ, chúng tôi nhận thấy duờng như có nhũng điểm nổi bật khá đặc biệt, trong khi đó, lại có những khía cạnh khác- dường như có vẻ tưong phản hay mâu thuẫn, ngay trong cùng một con người.

 Thoạt nghe thì thấy như có vẻ phi lý. Nhưng đó là sự thật. Vì đó mới là điểm đáng nói. Lát nữa đây, chúng tôi sẽ xin dẫn chứng. Và nếu quý vị muốn "khai thác" TS MTT  thì ông đang hiện diện ở đây, bằng xuơng bằng thị, không còn phải "văn kỳ danh mà bất kiến kỳ hình" nữa.  (Thiết tưởng, nói đến TS MTT thì không ai rõ hơn là TS Phan văn Song, mà tôi đã dề cập đến ở trên... một người bạn cùng chí hướng của ông, từng sát cánh bên nhau trong cảnh nước nhà nghiêng ngửa. Lát nữa đây, TS Song cũng sẽ lên chia xẻ cùng quý vị, một số vấn đề liên quan theo như chương trinh đã dự trù)

Thưa quý vị, khi có dịp tìm hiểu về những vấn đề đáng quan tâm tại ViệtNam, hoặc nhũng gì thực tiễn đang xảy ra trong đời sống hằng ngày, chúng tôi được biết ông làm việc nhiều mà viết cũng lắm. Từ lần ra mắt sách trước tại Vancouver đến nay, tính ra vỏn vẹn chỉ hơn hai năm mà T/s MTT đã cho ra đời hai cuốn sách dầy cộm khác, với "Từ Bauxite tới Uranium,..."Khi nóí đến điều này chúng tôi muốn nhấn mạnh đến một điểm rất quan trọng trong con người của ông. Mà hình như ai cũng thấy rõ khi tiếp xúc với ông, dù qua email, điện thoại, ông cũng chứng tỏ là một con người:

 

       Giàu nhiệt huyết và một tinh thần năng động: Ông dám nói, dám làm. Nói thẳng và làm liền. Sở dĩ tôi biết được điều này là vì, qua nhiều lần đối thoại về những vấn đề Việt Nam, ông luôn luôn chia xẻ mối quan tâm khi nhìn vào thời cuộc đất nước, về cung cách quản lý của nhà cầm quyền VN; đồng thời vạch ra kế hoạch để nêu lên cho mọị nguời thấy.

       Tuy nhiên, cũng có những điều mà "xem văn" của T/s MTT ta cũng chưa chắc đã "biết" hết được nhũng khía cạnh khác trong con người ông, nếu chúng ta không có dịp nghe ông chia xẻ cái nhìn của mình về một số những vấn đề trong cuộc sống, cho bạn bè, qua những bài viết hay một vài mẩu đối thoại qua emails v.v.. Thì lúc đó chúng ta mới biết được "con người thật" của ông. (*)

 

Ngoài những đặc tính kể trên, chỉ nguyên bàn về con người của tác giả, cũng đã thấy là cả một "vấn nạn" phức tạp. Do đó Chúng tôi muốn tóm một số điểm nổi bật sau đây:

 

 

1     Con người dấn thân: Rất cương quyết, ông đã nói là làm. Mà đã làm thì làm một mạch để chuyển giao thật lẹ, như sợ chậm trễ thì hỏng vịệc. Nhanh như gió. Thời tiết không đáng kể. Đúng là thích hơp với câu ca dao xưa:

 

"Làm trai đã quyết thì đành,

Đã đẵn, thì vác cả cành lẫn cây"....

 

Ngay sau khi tốt nghiệp bằng Tiến sĩ Hoá Học, trở về nước, ông đã dấn thân ngay khi đảm nhận chức vụ Trưởng Ban Hoá Học tại Đại học Sư Phạm Saigon. Ông đã tạo một sự cải tổ việc dạy học thụ động, bằng cách:

 

                      Áp dụng một phương pháp dạy học mới, thực tiễn, và cụ thể: field trip cho sinh viên.

                      Áp dụng đúng phương pháp giáo dục đúng theo tinh thần Bộ giáo dục và Thanh Niên VN đề ra       của VNCH, là Nhân bản, Khoa học và Khai phóng.

 

 

2.            Con người của đại chúng: bình dị, thân thiện, cởi mở, dễ "approach": T/S MTT nhiều lần chứng tỏ cho thấy tuy ông vạch trần những gì CSVN làm một cách mờ ám, nhưng ông không tàn sát đến cạn tàu ráo máng. Ông tính tình xuề xoà, trong cách ăn nói, không cách biệt với quần chúng. Tôi còn nhớ một dạo mấy người bạn trong nhóm Khoahoc.net nói đùa là anh Ba Truyết hay ông vẫn tự xưng là "anh Nam Kỳ". Nhưng khi đã làm, là làm đến nơi đến chốn.

 

3.            Con Người nhân bản: Ông nhận xét và vạch rõ ra những sai trái và thẳng thắn lên án âm mưu của chính quyền CSVN thiéu tinh thần trách nhiệm trong viêc quản lý mội trường làm ô nhiễm môi trưòng, làm hại dân, hại nước, nhưng ông còn đề ra những hướng giải quyết chứ không phải dừng ở chỗ chỉ trích để rồi bế tắc, than van...Điều này nói lên con người nhân bản của ông. Ông không đứng trong tháp ngà của tư tưởng. Bao giờ cũng thấy mặt tích cực của vấn đề. Tính "nhân bản" trong cái nhìn về thiên nhiên, khoa học, chính trị và môi trường.

 

 

4.       Con người cương quyết, ông đã nói là làm. Mà đã làm thì làm một mạch để chuyển giao thật lẹ, như sợ chậm trễ thì hỏng vịệc . Nhanh như gió. Thời tiết không đáng kể.

Ở vào tuổi gần thất thập mà ông vẫn làm hăng say như...thanh niên. "Thanh niên 70 chục tuổi".

 

5.        Con người sống với triết lý nhà Phật:

 

Ngó vậy, tưởng ông chỉ có vậy nhưng thực ra trong chủ trương khoa học của ông đôi lúc vẫn nhuốm màu triết lý nhà Phật. Ông hoạt động hăng say là thế nhưng vẫn ý thức được cái lẽ vô thuờng bàng bạc quanh ông trong thiên nhiên, trong cuộc sống. .. Điều này có thể thấy rõ trong những bài phân tích khoa học, môi trường, bao giờ ông cũng đưa ra kết luận mang tính nhân bản và duy tâm.  Điểm đáng chú ý ở đây là: Ông vẫn thường xuyên trau dồi kiến thưc, và học hỏi không ngừng về nhiều phương diện. Có người gọi đùa anh là anh "Ba Truyết", và  "anh Nam Kỳ" (và chính ông lắm khi cũng thân mật tự xưng là anh Nam Kỳ) đủ thấy tính cách bình dị trong con người...

 

Đúng là sống với đạo Phật, với chân tâm, không câu nệ, cũng không máy móc. Triết lý nhà Phật được biểu lộ trong cái nhìn về cuộc đời đã đành. Nhưng ở ông, cái triết lý ấy còn được thể hiện qua lối nhìn về Khoa học, về môi trường về thiên nhiên. Vừa khoa học, vừa nhân bản, laị vưà phần nào thoang thoảng mùi triết lý, mùi thiền.

 

 

Đó chính là những nét đa dạng trong con người của ông. Cho nên, "ngó vậy mà không phải vậy". Còn một vaì khiá cạnh khác, khiến ta không thể kết luận được "ANH LÀ AI?"

 

Có thể nói ông là tổng hợp của những mâu thuẫn; mà là mâu thuẫn sống động, bổ túc cho nhau để trở thành một cái gì phong phú và độc đáo.

 

 

Là một nhà KHOA HỌC, nhưng ông lại cũng thích văn chương, văn nghệ, như là một hình thức làm thăng hoa cuôc sống, và thăng bằng những hoạt động đấu tranh của ông trong đời sống.

 

                    Làm Khoa Học, nhưng ông lại có cái nhìn Phật giáo khi kết luận vấn đề. Thêm vào đó, lại dùng khoa học  để nói lên âm mưu chính trị che đậy ở dưới.

 

                    Ông không chịu ngồi yên. Đem chính trị vào để soì sáng nhũng âm mưu trong việc khai thác bauxit v.v...

 

                    Là một con ngươì đa dạng. Ngó vậy, mà chưa chắc đã hoàn tòan xuề xoà". Chẳng qua là ông không buồn nói thôi.

 

 

Thưa quý vị,

 

Như chúng tôi vừa trình bày, nguyên chỉ nói về tác giả đã đủ ...thấm mệt rồi. Và trong tác giả cũng đã thấp thoáng hình bóng tác phẩm, và ngược lại. Thế thì việc gì chúng ta cần có cái nhìn phân biệt? Cái nhìn không phân biệt mới đúng là cái nhìn Phẫt giao thưa quý vị.  Nói thế, tôi không có ý muốn nói  là chỉ có Phật giáo là hay; Tôi chỉ muốn phân tích rõ những "ngụ ý" của tác giả MTT. Ngụ ý ấy chúng ta có thế thấy thấp thoáng, ẩn hiện ít nhiều trong tác phẩm của ông ...

 

Vì thế tuy không đủ thì giờ nói nhiều về tác phẩm của ông. Chúng tôi cũng không thể làm ngơ nói "đụng chạm" chút xíu đến vấn đề nóng bỏng hiện nay: Vấn đề Môi trường, trong phạm vi hiểu biết của tôi.

 

Môi trường quả là một vấn nạn toàn cầu mà bấy lâu nay ông quan tâm hàng đầu.

 

                      Xuyên qua những công trình nghiên cứu và kinh nghiệm chuyên môn, Tiến sĩ MTT đã có những bài viết phân tách khá kỹ lưỡng và thấu đáo vể môi trường ViệtNam: Một môi trường bị ô nhiễm hầu như toàn diện, từ trên xuống dưới: từ không khí, thiên nhiên, đến mặt đất và mạch nuớc ngầm, những giòng sông.

                      Sự ô nhiễm môi trường đã kéo theo sự ô nhiễm về thực phẩm: Thực phẩm sinh ra trong một môi trường ô nhiễm thì đã đành là độc hại nhưng thêm vào đó là do con người góp phần vào .Cho nên đã nhiều dịp tác giả báo động bà con trong, ngoài nước về nạn ô nhiễm thực phẩm, dược phẩm và nhiều thứ linh tinh khác, trong đó có gạo và nước mắm, hai món ăn chính của người Viêt Nam.

 

Đó là cả một sự báo động:  Chính sự báo động của ông đưa đến những khó khăn cho ông; nhưng ông không màng, việc gì thấy phải thì cứ làm, vơí tất cả NIỀM VUI PHỤC VỤ ĐỒNG BÀO HẢI NGOẠI VÀ TRONG NƯỚC.

Hơn thế nữa, ông quan niệm rằng bấy lâu nay ông đã đuợc may mắn hưởng nhiều bây giờ là lúc ông đền đáp lại phần nào cho cuộc đời.  Đó mới chính là chất nhân bản trong con người yêu nước chân chính như ông vậy.

Điều đáng nói ở đây là:

Giản dị, xuề xoà, là thế, năng động, cương quyết là thế, nhưng bên cạnh đó, tư tưởng ông vẫn bàng bạc một màu sắc triết ly, một chút vô thường trong chủ trương, ít nhất là trong "cái nhìn" của ông. Ông quyết chí khi làm, nhưng có một điều gì khiến phải quan tâm. Ông thường có những suy nghĩ hoặc biểu lộ rất chừng mực. Tuy là Nam Kỳ trực tính và thẳng thắn đấy, nhưng lại cũng có nhiều lúc ông cảnh giác rất cao và cũng cư xử "tế nhị" không kém, Và lúc cần ông cũng rất quan tâm, đắn đo, cân nhắc không... vừa.

                      Quan tâm đến việc làm nhưng trong cái nhìn tích cực và lạc quan, chứ không bi quan.

                      Ông hoạt động không ngừng, và đã  đi "diễn thuyết" khắp nơi: Từ Hoa kỳ đến Canada, Từ Orange County đến Toronto, Montreal và khắp nhũng vùng phụ cận như San
Diego, San Francisco, San Jose, từ Califonia sang đến Vancouver. Và ảnh hưởng của việc làm, tiếng nói, bài viết của ông về mãi tận Việt Nam.  Đâu đâu cũng nghe tiếng nói của ông vang đi.  Ông còn đang chuẩn bị cho một tháng toàn là đi "du thuyết" trong suốt cả tháng 4.

Tiéng nói ấy, việc làm ấy nếu phi tâm huyết không thể thành được. Mục đích của ông không có gì khác hơn là làm mở mang dân trí. Và dân trí quả có mở mang thật; bằng chứng là đã có nhiều bài viết từ trong nưóc cũng có, ở nước ngoài cũng có lên tiếng ca ngợi và tỏ lòng biết ơn...Thì như thế cũng có thể gọi là những phần thưởng tinh thần quý giá.

                      Tác dụng của những bài viết, những buổi nói chuyện qua các Đài Phát Thanh ở Cali, Washington DC, Houston, Á ChâuTự Do, Cali Today, VHN v.v...rất tích cực. Như vậy, đề thấy việc làm của ông không phải là vô bổ. Hơn thế nữa còn có một tác dụng lớn nữa là khác.

                      Đành rằng trên bước đường tranh đấu ông cũng không sao tránh khỏi những điều bất như ý, những "đòn tử sinh" mà kẻ xấu đã phá ông. Nhưng ông đã chấp nhận, cả "cây" lẫn "cành",

 

Tóm lại, với tính cách đa dạng trong con người cùng với những hoạt động đa diện của ông, con nguời Tiến sĩ MTT như thế nào xin tuỳ quý vị kết luận, Bây giờ chúng tôi xin ngưng ở đây để nhường phần cho Tiến sĩ Phan văn Song và sau đó là Tiến sĩ MTT đi vào phần chính của chương trình.

 

Thưa quý vị,

Chúng ta được biết là Tiến sĩ MTT tốt nghịệp ở bên Pháp với văn bằng Tiến sĩ Hoá Học tại trường Đại học Besancon và trở về nước làm Trưởng Ban Hoá Học tại trường Đại Học Sư Phạm Sài Gòn năm 1973. với tất cả nhiệt huyết và óc sáng tạo của tuổi trẻ.

Sau đó ông được Trường Đại Học Cao Đài Tây Ninh mời về làm Giám đốc Học Vụ. Tại đây ông cũng đem tất cả bầu nhiệt huyết ra giảng dạy, sắp xếp để hầu đóng góp được phần hữu ích cho sinh viên. Nhưng vì hoàn cảnh chính trị sau 1975, có nhiều cái phức tạp, nên ông không được tiếp tục làm nữa.

 

Về mặt chính trị, Tiến sĩ Mai Thanh Truyết cũng có dịp tham gia gián tiếp với các sinh viên, ủng hộ họ, tiêp tay với họ trong Cao trào Nhân bản của Bác sĩ Nguyễn Đan Quế, thì đủ biết ông tuy tham gia chính trị nhưng không "political", không mưu mẹo, mà là làm với tất cả nhiệt tâm của một người có lòng đối với đất nước. Nhiệt tâm ấy còn biểu lộ dài dài trong suốt quãng đời tranh đấu hiện nay của ông từ truớc đến sau.

Sau khi sang đến Mỹ, định cư tại Hoa Kỳ năm 1985, ông tiếp tục nghiên cưú và làm việc, đã:

·         Nghiên cứu hậu Tiến si (Post doc) tai Đại hoc Y khoa Minnesota qua chuong trinh National Institute of Health.

·         Giám Đốc phòng Thí Nghiệm (accredited lab) và nhà máy Xử lý chất thải Rắn và lỏng Cty Chemical Waste Management, Inc.  tai Kettleman City, CA.

·         Dạy Hóa học Đại Cương tại Đại học King College, Fresno, CA.

·         Consultant cho Cty Environment Services. Los Angeles.

·         Giám đốc nhà máy xử lý nước rỉ tại West Covina từ năm 1994 cho đến ngày hôm nay.

 

Với chừng đó công việc, cùng với kiến thức và kinh nghiệm thì vấn đề làm sáng tỏ vấn nạn môi trường không phải là chuyện khó đối với ông.

Tóm lại, với tính cách đa dạng trong con người cùng với những hoạt động đa diện của ông, con nguời Tiến sĩ MTT như thế nào xin tuỳ quý vị kết luận, Bây giờ chúng tôi xin ngưng ở đây để nhường phần cho Tiến sĩ Phan văn Song và sau đó là Tiến sĩ MTT đi vào phần chính của chương trình.

 

Chúng tôi xin dứt lời ở đây để nhường chỗ cho Tiến sĩ Phan Văn Song lên chia xẻ cùng quý vị. Và xin T/S vui lòng bổ túc cho những nhận định của chúng tôi nếu có gì thiếu sót hoạc sai lầm.

 

XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN TOÀN THỂ QUÝ VỊ.

 

Nguyễn Ngọc Dung

Cựu Chủ tịch Cộng đồng Vancouver, Canada

 

 

//////////////////////////////////////////////////